BLOG YAZILARI

İplik boyama

Tekstil yüzeylerinde daha fazla çekicilik uyandırmak ve albeni yaratmak için boyama ve baskı işlemleri ile renklendirme yapılır. Tekstil malzemelerinin çeşitli boyar maddelerle muamele edilerek oldukça kalıcı bir şekilde renklendirilmesine boyama denir .Tekstil materyalleri elyaf, iplik, kumaş formunda boyanabilir. Tekstil materyallerinin boyanmasında boyama kalitesi ve ekonomik açıdan en önemli işlemlerden birisi ipliklerin boyanmasıdır. Boyama; liflerin iplik olarak eğrilmesinden sonra dokuma veya örme kumaş haline getirilmeden önce yapılıyorsa bu işleme iplik boyama işlemi denir. Boyanmış ipliklerle yapılan dokunmuş kumaşlar, ipliği boyalı kumaşlar olarak isimlendirilirler. İpliği boyalı kumaşlar, genelde renk olarak canlı ve daha zengin görünümdedirler. Tekstil materyallerinin boyanmasında iplik boyama işleminin payı büyüktür. İplik boyama işlemi ipliklerin cinsine, boyama kalitesine, işlem verimliliğine, boyanan ipliğin kullanım amacına göre farklı yöntemlerle gerçekleştirilmektedir

İplik boyama, boyarmaddelerin liflerin içine mükemmel şekilde nüfuz etmesini sağlayarak dayanıklı ve yüksek kaliteli boyamanın elde edilmesine ve rengin net olarak ortaya çıkmasına yardımcı olur. Günümüzde kullanılmakta olan iplik boyama yöntemlerinin açıklamaları aşağıda kısaca verilmiştir

İplik Boyama Çeşitleri Günümüzde ipliklerin boyanma işlemi çile boyama, bobin boyama, çözgü boyama ve bölgesel boyama gibi çeşitli yöntemlerle yapılır

Çile boyama Çile boyama yöntemi; geniş ve gevşek halde sarılmış çilelerde bulunan ipliklerin boyanması amacıyla özel olarak tasarlanmıştır. Bu yöntemde iplik çileleri boya teknesinin içindeki sıvı boyaya daldırılarak boyanır. Çile halinde boyama yöntemi genelde yumuşak hacimli el örgü ipliklerinin, nakış ve tekstüre ipliklerinin boyanmasında kullanılır. Çile boyama yöntemi maliyeti en yüksek olan yöntemdir. Çünkü iplik, bobin halinden çile haline getirilir, boyama işleminden sonra tekrar bobin sarımı yapılır. Ancak çile boyama yönteminde boyama makinesinin üretim verimliliği düşük olmaktadır. Fakat çile boyama yöntemi ile elde edilen ipliklerin boyama kalitesi daha homojen ve yüksek olur.

Bobin boyama Bobin boyama, kumaş üretiminde kullanılan renkli ipliklerin elde edilmesi için en uygun ve en ekonomik yöntemdir. İpliği boyalı kumaş üreten firmalar, moda ve tüketici taleplerindeki değişikliklere hızlı bir şekilde cevap vermek durumundadırlar. Bobin boyama, nakışlı ve renkli kumaşlara olan talebin artması nedeniyle son yıllarda önem kazanmıştır. Çünkü ipliği boyalı kumaşlar; jakarlı ve armürlü kumaşlardaki gibi dokuma ve örme gibi farklı alanlarda kullanılabilmektedir. Ayrıca, ipliği boyalı kumaşlarda (giyim için) olması gereken haslıklar, farklı boyama metotlarıyla boyanan diğer kumaşlara göre daha yüksek olduğu için tercih edilmektedir. Bobin boyama işlemi üniversal boyama makinelerinde gerçekleştirilir. Bu boyama yönteminde bobinler sabitlenmiş delikli silindirlere takılarak kazanın içinde hareketsiz biçimde olacak şekilde yerleştirilir. Flotte ise kazanın içinde bobine dıştan içe ve içten dışa doğru belli bir basınç altında verilir. Yani bobin hareketsiz, flotte ise hareketlidir. Bobin boyama işleminde boyama makinesinin bütün boyama silindirlerine eşit boyda bobin yerleştirilmesi önemlidir. Bobin boyama işlemi çeşitli boyama aparatlarında gerçekleştirilir. Boyama aparatları silindirik biçimde yapılmış olup, dikey veya yatay olarak kullanılabilirler Düşük maliyeti ve uygulama kolaylığı bakımından en sık kullanım alanına sahip olan boyama şekli bobin boyamadır. Bobin halinde boyanmış iplikler, çile halinde boyanmış ipliklerin yumuşaklılığına ve hacimliliğine sahip olmasa da boyamadan sonra ek işlem gerektirmeden bulundukları şekilde dokumaya gönderilebilmekte, daha düşük flotte oranlarında çalışabilmekte ve büyük partileri bir kerede boyayabilmektedir. Ayrıca boyama kazanlarında her türlü ipliği, her türlü boyarmadde ile boyayabilme özelliklerine sahiptir.

Bobinin sarım yapısının etkisi Bobin boyamada boyamanın istenen düzeyde yüksek kaliteli gerçekleştirilmesini belirleyen önemli faktörlerden birisi bobinin sarım yapısının özelliğidir. Şöyle ki boyama için hazırlanan bobinlerin sarım yapısı boya çözeltisini sarımının her yerine eşit biçimde dağıtılmasını sağlamalıdır. Bunun yanı sıra boya çözeltisinin sarımın içinde daha hızlı ve etkili sirkülasyonunun gerçekleştirilmesi için, boyamaya hazırlanan bobinlerin sarım yoğunluğu sert bobinlere göre daha az olmalıdır